Ruim een week geleden viel op de Rotterdamse Coolsingel voor vele duizenden het kanonschot het startsein voor de marathon. Langs het parcours stonden bijna een miljoen enthousiaste toeschouwers verwacht. Het weer was niet heel gunstig voor een snelle marathontijd. Veel van onze hardloopvrienden en ook auteur Ron moesten na de 30 km inleveren. Als je goed in vorm was, heb je als prestatieloper misschien toch een PR gelopen als je de tijd corrigeert voor je leeftijd?
Prestaties nemen met de leeftijd af
Niemand ontkomt er namelijk aan dat de prestaties afnemen met het ouder worden. Voor langeafstandlopers geldt dat de meesten op een leeftijd van 25 tot 35 jaar hun topjaren beleven. Boven de 35 jaar nemen de prestaties in het algemeen langzaam en gelijkmatig af. Met dit gegeven kun je te weten komen of je nu relatief sneller of langzamer bent dan op jongere leeftijd. En ook hoe je presteert ten opzichte van je oudere of jongere trainingsmaat.
Statistisch gezien nemen de prestaties boven de 30 jaar in eerste instantie met circa 0,8% per jaar. Boven de 75 jaar nemen de prestaties steeds sneller af, zelfs tot ruim boven de 5% per jaar!
Het leeftijdseffect op je hardloopprestaties is dus zeer groot en onomkeerbaar is. Dit is ook de reden voor de indeling in leeftijdsklassen bij de masters atletiek. Hierbij wordt een indeling in 5-jaarklassen gehanteerd (35 – 39, 40 – 44, 45 – 49 jaar, enzovoort). Maar ook met deze indeling heeft de jongere master in zijn klasse nog een significant voordeel ten opzichte van de oudere, namelijk liefst 4%!
De berekende resultaten gelden natuurlijk niet voor iedereen. Het verval van 0,8% per jaar is een gemiddelde voor masters die serieus blijven trainen en in competitie blijven. Minder serieuze sporters moeten rekening houden met een verval van 1% of meer per jaar. Er lopen echter ook bijzondere talenten rond die erin slagen het verval te beperken tot 0,6% per jaar of nog minder.
In de grafiek is het verloop goed te zien aan de hand van de wereldrecords voor mannen bij een bepaalde leeftijd. Naarmate de leeftijd vordert wordt het gemiddeld gelopen tempo steeds langzamer. In de grafiek is het tempo op de verticale as weergegeven in seconden per kilometer.
Een bijzonder persoon: Ed Whitlock
Heel bijzonder zijn de prestaties van de 13 maart 2017 op net 86-jarige leeftijd overleden Canadees Ed Whitlock. Op z’n 85ste heeft Ed het wereldrecord voor de M85 op 3:56:33 gebracht. Hij verbeterde dit record met liefst 38 minuten. Ook is Ed nog steeds de enige 70plusser die de marathon onder de 3 uur liep. Zijn marathontijden (stuk voor stuk nieuwe wereldrecords!) zijn in de grafiek met paarse punten weer gegeven. De marathon van Rotterdam heeft voor ons ook een speciale betekenis omdat we Ed daar voor het eerst tegen kwamen. Ed Whitlock liep dat jaar (in 2011) 3:25, een nieuw wereldrecord voor de mannen M80. Later dat jaar scherpte hij dit record zelfs aan tot 3:15:53!

Wat was jouw leeftijdsverval op de marathon?
Deze editie van de Rotterdam marathon was niet de gemakkelijkste. Komende week ga je de training vast weer oppakken en vragen je hardloopmaatjes natuurlijk meteen hoe het was? Wat is dan leuker om naast je tijd in Rotterdam meteen te vertellen hoe goed je met die tijd geweest zou zijn op je 28ste?
Je kunt het effect van je snelheid in relatie tot je leeftijd zelf berekenen op onze calculator en alle factoren op je prestaties nalezen in ons nieuwe boek
Het boek luidt een revolutie in op hardloopgebied. Het boek legt de achtergronden en voordelen uit van hardloopvermogensmeters, die momenteel op de markt verschijnen. Net als wielrenners, kunnen hardlopers nu ook hun prestaties in de training en in de wedstrijd optimaliseren met de extra informatie van hun wattage! Van de schrijvers van Het Geheim van Hardlopen
Hans van Dijk en Ron van Megen