De kopgroep van 24 atleten kwam op het halve marathon punt door in 1:02:43
De winnende tijd van de 20-jarige Ethiopier Olika Adugna Bikila was niet bepaald een record voor Standard Chartered Dubai Marathon. Meestal wordt hier behoorlijk sneller gelopen dan 2:06:15. Het is niet voor niets een van de snelste marathons ter wereld. Dat liefst 11 atleten onder de 2:07 liepen, is wél een record!
Tussen de nummers 1 en 11 zaten slechts 19 seconden. De marathon werd beslist in de eindsprint van deze 11 elite atleten. 10 van de 11 liepen een persoonlijk record of evenaarden deze.
Wat was er aan de hand?
Omstandigheden
Vrijdagochtend 24 januari 2020 viel voor de elite atleten om 06:00 uur het startschot. Het was nog donker. De zon kwam pas een uur later op. Het marathonparcours van Dubai is vlak. Over de kustweg wordt heen en weer gelopen. De noordnoordwesten zeewind stond met windkracht 3 (16 km/h) bijna haaks (70°) op het parcours, dus heen een beetje tegenwind en terug een beetje meewind. De luchtvochtigheid viel met 73% mee. De temperatuur van 20°C en luchtdruk 1017 mbar waren wat minder gunstig voor een toptijd.
Er stond veel op het spel. Voor de winnaar lag 100.000 US Dollars klaar. Voor nummer 2 was dit met 40.000 US Dollars een stuk minder. Nummer 10 ontving nog 2.500 US Dollars. Nummer 11 was maar 19 seconden langzamer dan de winnaar en ging met een herinneringsmedaille naar huis….
Deelnemersveld
Traditioneel doen veel Ethiopiërs mee in Dubai, van de eerste twintig kwamen achttien uit dit land. Ze zijn veelal afkomstig van de professionele Ethiopische athletic clubs die over de hele wereld voor prijzengeld lopen. Het NN Running Team van Jos Hermens stond met drie deelnemers aan de start. Eric Kiptanui (Kenia, debuut, 2e in 2:06:17) en Aychew Bantie (Ethiopië, 7e in 2:06:23) presteerden goed. De Ethiopische NN Running team atleet Solomon Deksisa moest bij het 35 kilometerpunt lossen en finishte uiteindelijk in 2:15:58.
In de tabel staan de gegevens van de eerste twintig finishers bij de mannen. De veertien die een PR liepen, of hun marathondebuut hadden, zijn met geel gemarkeerd. Twee anderen die hun PR evenaarden zijn met groen aangegeven. Opvallend is dat sommige PR’s minuten scherper zijn gezet en bovendien al van recente datum waren, 2019 of 2018.
We weten dat de eerste elf met de snelle Nike Vaporfly Next% liepen. Deze schoen is vanaf medio 2019 op de markt. Vermoedelijk was de vorige PR ook al met deze schoen of met voorganger Nike Vaporfly 4% gelopen. Er moet voor dit bijzondere resultaat meer aan de hand zijn geweest.
De wedstrijd
Op het halve marathon punt bestond de kopgroep nog uit 24 atleten. Ze kwamen in 1:02:43 door. Het gemiddelde tempo was 2:58/km. Er is heel gelijkmatig met een constant tempo gelopen. Dit is al een sleutel voor succes, zoals de lezers van onze artikelen en ons boek Hardlopen met Power! weten.
De tweede succesfactor is dat de lopers goed begrepen hebben dat samenwerking in een groep de luchtweerstand verlaagt, daarom de minste energie kost en zo de snelste tijden oplevert.
Misschien hadden ze er alleen niet op gerekend dat ze de laatste kilometers nog met z’n elven bij elkaar zouden lopen en de 100.000 US Dollars voor de snelste sprinter zou zijn, een debutant in de marathon. In de volgende tabel is goed te zien dat de groep bij elk 5-km punt in dezelfde tijd door kwam.
Twee succesfactoren: de Nike’s en de groep
Aan de hand van de gegevens kunnen we terugrekenen wat het voordeel van de schoenen en wat het voordeel van het lopen in een groep is. Hou hierbij in gedachten dat we weten dat het maximale vermogen van de menselijk motor bij een anaeroob drempelvermogen (ADV) van 6,4 Watts/kg ligt.
We nemen aan dat de loopweerstand dankzij de schoenen 2% gunstiger is. Voor het lopen in de groep gaan we uit van een luchtweerstandsfactor cdA van 0,20 m2 . Als de atleet alleen loopt, is dit 0,24 m2. Voor onze berekeningen hebben we verder de omstandigheden in Dubai aangehouden (temperatuur, luchtdichtheid en wind) en een gewicht van 56 kg van de atleet.
Alleen en op normale schoenen zou de top 11 in Dubai voor 2:06:15 met 331 Watts moeten hebben gelopen. Dit komt neer op een ADV van 6,20 Watts/kg.
In de groep en op normale schoenen vraagt deze finishtijd om 327 Watts, een ADV van 6,13 Watts/kg.
In de groep én met de 2% schoenvoordeel lopen ze deze finishtijd met 321 Watts, ADV 6,01 Watts/kg.
Als we het omdraaien zou voor de atleten als ze alleen liepen én op normale schoenen met 321 Watts onder deze omstandigheden een tijd van 2:09:44 zijn geklokt
In de groep levert 321 Watts op normale schoenen een tijd van 2:08:22 op.
De Vaporfly’s en de groep samen leidden tot de winnende 2:06:15.
Conclusie
De schoenen zijn prijzig. Ook de nieuwste versie Nike Vaporfly Next% Ekiden, die speciaal vanwege het Olympisch jaar als special edition op de markt is gebracht, komt op zo’n € 275 en is daarom niet voor iedereen weggelegd.
Lopen in een groep kan wel iedereen. Bij de grotere wedstrijd kun je aanhaken bij pacers die in een vlak tempo naar een vooraf aangegeven eindtijd lopen. Vrijwel zonder uitzondering lopen deze pacers met een grote groep. Hier kun je zonder meer bij aanhaken en een of meer minuten van je PR afsnoepen.