Foto: Canva.com
We krijgen nogal eens een vraag van lezers over loopbanden. Een loopband is prima om hard op te lopen. Wij lopen het liefst in het buitengebied of in de groene natuur. Niet iedereen heeft die luxe. Als je uit bent op prestatieverbetering of een sportmedische test op een loopband wil doen, zijn er een aantal zaken die je moet weten.
Luchtweerstand
Het eerste dat van belang is dat je je realiseert dat je op een loopband geen luchtweerstand hebt. Je komt immers niet vooruit op een loopband. Er is geen loopwind.
De luchtweerstand neemt toe naar mate je sneller loopt. De snelheid van topatleten op een loopband wijkt daarom meer af dan bij een recreant.
Om een indicatie te geven: vanwege het ontbreken van de luchtweerstand loop je op een loopband zo’n 2 tot 9% sneller. Je kunt hier meer over lezen in ons boek Hardlopen met Power!.
Voor een test bij een sportmedisch adviescentrum is het natuurlijk van belang dat je maximale zuurstofopnamevermogen VO2 max en je Anaeroob Drempelvermogen (ADV) bij de juiste snelheid wordt bepaald. Dat lossen ze bij de SMA op door de loopband een klein beetje schuin te plaatsen. Afhankelijk van je niveau is een helling tussen de 0,5 en 2,5% al voldoende. Op deze manier introduceer je een kleine klimweerstand die het ontbreken van de luchtweerstand compenseert.
Onderstaande afbeelding maakt dat duidelijk. Met je hardloopvermogen moet je de loopweerstand + luchtweerstand + de klimweerstand overwinnen. Als er geen luchtweerstand is, kun je dat oplossen door klimweerstand te introduceren. Dit kan dus door de loopband een kleine helling te geven.
10 km wedstrijd
Om gevoel te krijgen voor de invloed van wind, luchtweerstand dus, geven we een paar voorbeelden.
Als een hardloper met 13,1 km/h bij windstil weer loopt, wordt zijn eindtijd 45:48.
We gaan vervolgens even uit van het bijzondere geval dat hij bij windkracht 5 (windsnelheid 36 km/h) 5 km wind mee heeft en 5 km windje tegen. Dan doet hij over de heenweg 22:04 en over de terugweg 30:00. Hij verliest dus meer dan 7 minuten tegen de wind en hij wint maar 50 seconden met de wind mee!
Op een loopband die niet onder een helling staat, loopt dezelfde hardloper de 10 km in 44:30.
Dit maakt duidelijk dat luchtweerstand (wind) een serieuze factor is om rekening mee te houden. Als je loopband thuis, in de sportschool of in de fitness ruimte van een hotel niet onder een kleine helling staat, loop je harder dan je buiten kunt.
Wereldrecord marathon op de loopband
In 2018 schreven we bij ProRun over de succesvolle poging van Paul Zwama om het wereldrecord marathon op de loopband te verbeteren. Interessant was dat Guiness World Records eiste dat de band waterpas moest staan. Als de band een kleine helling omlaag zou hebben, zou Paul Zwama immers in het voordeel zijn en was het wereldrecord ongeldig.
Paul wist het wereldrecord met bijna een minuut te verbeteren tot 2:20:45. Dit wereldrecord staat natuurlijk niet heel scherp. Maar dat wil niet zeggen dat het gemakkelijk was. Paul liep op een warme avond en had geen voordeel van een afkoelend loopwindje.
Paul Zwama had de beschikking over een goede loopband. Hij had zelfs een tweede loopband klaar staan voor het geval er technische problemen zouden zijn. Op die tweede loopband konden hardloopvrienden een stukje meelopen om Paul te ondersteunen.
Afwijkingen door de techniek van een loopband
Afgezien van het ontbreken van de loopwind en dus ontbreken van luchtweerstand kunnen er ook technische redenen zijn waarom je snelheid afwijkt van wat je buiten op straat zou lopen
De eerste reden is dat de snelheid die op de console van de loopband wordt aangegeven, de snelheid is waarmee de loopband probeert de band te laten lopen. De motor heeft het moeilijker bij een zwaardere loper dan bij een lichtere hardloper. De band kan een beetje slippen. Het geheel is gevoelig voor veroudering en onderhoud.
Het maakt dus nogal uit of je op een degelijke loopband van een sportmedisch adviescentrum loopt, of op een eenvoudige die je in de slaapkamer hebt staan.
De tweede reden is dat de werkelijke snelheid van de loopband niet constant is. Wanneer je voet de band raakt, wordt de motor belast en vertraagt de band een moment. Omgekeerd, wanneer je lichaam los van de band in de lucht is (de zweeffase in je stap), geeft de motor extra snelheid aan de band in reactie op de vorige belasting. Deze extra snelheid wordt door de loopband geregistreerd.
De twee redenen komen eigen allebei voor rekening van de motor van de loopband. En dat is ook precies het zwakke punt van heel veel goedkopere loopbanden. De motor moet voldoende krachtig zijn om steeds het gewicht van de loper op te vangen en daarbij de snelheid constant kan houden
Als de motor te licht is dan merk je dat de band waar je op loopt sterk afremt als je landt.
Er kan dus nogal een verschil zitten tussen loopbanden, door de kwaliteit van de constructie en door onderhoud en veroudering.
De loopband in de praktijk kan steeds worden geijkt door het bedrijf die deze loopbanden verkoopt. Soms wordt een loopband geijkt met een Jones Counter. Dat is een loopwiel met een teller die de omwentelingen registreert. Als dit wordt gedaan zonder dat een hardloper meeloopt op de band, is de ijking niet heel nauwkeurig. Simpelweg omdat de invloed van de belasting van de motor door het lopen van de hardloper niet wordt meegenomen.
Bij Fellnr zagen we instructies voor een loopband tempo/afstand verificatietest.
We zagen een oplossing van Woodway die het zwakke punt van de motor oplost door deze weg te laten.
We zijn eigenlijk wel benieuwd naar ervaringen en oplossingen van lezers.
Je kunt alles over de invloeden op je prestaties uitgebreid nalezen in ons boek Hardlopen met Power!.